In de zomer van 2025 is hard gewerkt aan de restauratie van de zonnewijzer in de gevel van Huis te Zaanen. De werkzaamheden zijn uitgevoerd door Myrthe Smith. Zij combineert het restauratie ambacht met kneepjes van het decoratie vak. In Haarlem zijn veel restauraties in het stadbeeld zichtbaar, waaraan zij heeft gewerkt. Voor dit project heeft zij samengewerkt met Hendrik Hollander, wiskundige en zonnewijzer specialist. Berekening van zonnewijzers stoelt op wiskundige principes uit de astronomie. Op basis van wat er nog op de muur is aangetroffen en de uitgevoerde berekeningen is er nu weer sprake van een goed werkende zonnewijzer.

In 1881 is het huis gerenoveerd door H.P. Berlage. Het is niet bekend of hij de zonnewijzer toen opnieuw heeft aangebracht of over een eerdere, reeds bestaande versie heeft geschilderd. Tijdens het eerste oriënterend onderzoek bezoek werd geconstateerd dat er twee of mogelijk meerdere versies van de zonnewijzer zijn aangebracht. Het is duidelijk dat er aan de rechterzijde dubbele lijnen en cijfers over elkaar heen geschilderd zijn, die ongeveer één cm verspringen Ook zijn de kleuren nog enigszins zichtbaar. De vlakken waarin de cijfers zichtbaar zijn vertonen ook kleursporen. Dat zijn verschillende tonen blauw, grijs en of crème of licht geel.

Links de laatst bekende foto van de zonnewijzer uit de jaren negentig. Rechts foto’s van de herstelde versie.

Veel dank zijn wij verschuldigd aan de subsidiënten, die herstel van de zonnewijzer mogelijk hebben gemaakt. Dat zijn: Het Cultuurfonds NH/Kemlok Erfgoed Fonds, Dr. Hendrik Muller Fonds, Stichting Historisch Schoten, Stichting Monumenten Behoud Haarlem en VVE Huis te Zaanen.

Om de klok die mevrouw Désirée Los-van der Vliet beschikbaar heeft gesteld te kunnen plaatsen was een opknapbeurt van de kokkenstoel noodzakelijk. Dankzij bijdragen van VVE Huis te Zaanen kon renovatie van de klokkenstoel gelijktijdig met het werk aan de zonnewijzer worden uitgevoerd. Aannemer Floris Smidt, die veel onderhoudswerkzaamheden aan Huis te Zaanen verricht, heeft de klokkenstoel gerestaureerd en van een verse laag verf voorzien. Zonnewijzer en klokkenstoel vormen nu samen een verrijking van het monumentale Huis te Zaanen.

Boekje over de restauratie van de zonnewijzer en klokkenstoel.

Ter gelegenheid van het voltooien van de restauratie wordt een boekje uitgegeven. Het gaat deels over de geschiedenis van Huis te Zaanen, maar vooral over het onderzoek en de werkzaamheden aan de zonnewijzer, de klokkenstoel en de plaatsing van de nieuwe luidklok. Het boekje is voor het eerst verkrijgbaar op 12 november, tijdens de donateurs avond en is daarna uitsluitend te bestellen per e-mail.  historischschoten@gmail.com.

Het boekje kost € 15,00 inclusief verzendkosten. Na ontvangst van de bestelling per e-mail (vermeld uw naam en adres gegevens) en de bijschrijving van de betaling op onze bankrekening, wordt het boekje binnen enkele dagen aan u toe gezonden.
ING Bank: NL63 INGB 0009 5583 33.

Gebruikt u s.v.p. als omschrijving bij de betaling: zonnewijzer boekje.